Oleje do skrzyń biegów

Wśród użytkowników samochodów powszechne są dwie opinie. Jedna z nich głosi, że oleje przekładniowe są wieczne, natomiast druga, że nawet najlepszej jakości olej kiedyś się zużyje i należy go systematycznie serwisować. Producenci samochodów zakładają,  że trwałość oleju przekładniowego to około 7 lat przebiegu. Bez względu na to, którą filozofię wyznajemy, olej przekładniowy należy obowiązkowo wymieniać. Koszt zaniedbania tej kwestii może być nieporównywalnie wyższy od niezbyt częstego przecież serwisu olejowego.

Olej przekładniowy w samochodzie

Coraz bardziej zaawansowane technologicznie skrzynie biegów montowane w samochodach wymagają również coraz lepszego dobrego smarowania. To warunek niezbędny i konieczny dla zachowania ich długowieczności. Zużyty lub nieodpowiednio dobrany olej do skrzyni biegów może być przyczyną wielu problemów. Naprawa bądź wymiana przekładni, zwłaszcza tej opartej na najnowocześniejszych rozwiązaniach technologicznych, może wiązać się z wielotysięcznymi kosztami.

Brak lub niewłaściwy olej przekładniowy do skrzyni biegów może przyczynić się do przegrzaniem elementów mechanizmu. Gorszej jakości środek smarny szybko traci swoje właściwości (tzw. efekt starzenia się), i nawet jeśli w początkowej fazie taki olej spełnia jeszcze swoje funkcje, to po kilku, kilkunastu tysiącach kilometrów przebiegu jego działanie ochronne może stać się niewystarczające.

Producenci zalecają, aby wymiana płynu przekładniowego odbywała się po przejechaniu ok. 100-150 tys. km od momentu wyprodukowania samochodu. Z kolei później, zwłaszcza w przypadku już wiekowych aut, taki serwis powinien mieć miejsce częściej, zazwyczaj już po przejechaniu 30-50 tys. km od ostatniej wymiany.

Zmodyfikowany płyn przekładniowy do skrzyni biegów

Najpopularniejsze w Polsce wciąż są przekładnie mechaniczne. Aby mogły one pracować sprawnie, szybko i stosunkowo cicho, zostały one wyposażone w synchronizatory, które wymagają zastosowania olejów przekładniowych ze specjalnymi dodatkami (modyfikatory tarcia). Większość synchronizatorów powstaje z metali nieżelaznych. Aby jednak nie narazić ich na destrukcyjne działanie korozji lub mechanicznych uszkodzeń, w skrzyni biegów musi pracować dokładnie taki olej, jaki zaleca jej producent.

Inna skrzynia, inny olej

Zdecydowana większość samochodów, zwłaszcza w Polsce, posiada manualną skrzynię biegów, która w opinii wielu nie wymaga się wymiany oleju przez cały okres eksploatacji. Jednak z powodów zużywania się modyfikatorów tarcia oraz w celu zachowania wysokiej sprawności przekładni, taka wymiana oleju jest zalecana co 5-6 lat lub co 150 000 km.

Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku automatów. Niejednokrotnie takie konstrukcje muszą być w stanie wytrzymać działanie wysokich momentów obrotowych przy jednoczesnym zapewnieniu płynnej i szybkiej zmiany przełożeń. W takich warunkach pracy płyny eksploatacyjne do samochodu, w tym przede wszystkim olej przekładniowy musi posiadać odpowiednie parametry. Warto pamiętać, że wszystkie oleje do skrzyni biegów z czasem ulegają naturalnemu zużyciu, którego efektem jest pogorszenie ich parametrów.

Olej w skrzyni manualnej i automatycznej

Jaki olej do skrzyni biegów? Zarówno przekładnia manualna, jak i automat wymagają różnych produktów smarujących. Standardowa skrzynia automatyczna wyposażona w sprzęgło hydrokinetyczne wymaga zastosowania olejów o niższej lepkości. Takie oleje przekładniowe powinny poradzić sobie ze stratami hydraulicznymi oraz w pełni wykorzystać swoje dodatki (modyfikatory tarcia).

Inaczej wygląda sytuacja w tzw. skrzyniach zautomatyzowanych. Od strony konstrukcyjnej są to typowe przekładnie manualne, jednak pozbawione sprzęgła i wyposażone w mechanizm sterujący ich pracą oraz zmianą przełożeń. Użytkowanie takiej skrzyni nie różni się w dużym stopniu od eksploatacji klasycznej skrzyni automatycznej. Jednak ze względu na swą budowę takie rozwiązanie wymaga smarowania takimi samymi środkami smarnymi co skrzynie manualne. Użytkownik samochodu wyposażonego w tego typu skrzynię musi zwracać szczególną uwagę na to, jaki olej do skrzyni biegów wybiera, i lać ten przeznaczony właśnie do skrzyń manualnych, a nie automatycznych.

Bezstopniowa skrzynia biegów CVT to mechanizm bardzo zbliżony konstrukcyjnie do typowej przekładni automatycznej. Taki mechanizm składa się m.in. z pary kół stożkowych połączonych łańcuchem lub paskiem. Dzięki układowi hydraulicznemu oraz systemowi sterowania, taka skrzynia zapewnia płynne przejścia między przełożeniami. Olej przekładniowy do skrzyni biegów tego typu musi gwarantować określone właściwości cierne, kompatybilność z szeroką gamą materiałów oraz dobre zabezpieczenie przed zużyciem kół stożkowych i łańcucha lub paska.

Popularnym rozwiązaniem stosowanym zwłaszcza w najnowszych modelach aut są dwusprzęgłowe przekładnie. Przeznaczone do takich mechanizmów oleje przekładniowe różnią się między sobą w zależności od zastosowanych w skrzyni sprzęgieł. Przekładnia z suchym sprzęgłem wymaga zastosowania produktów analogicznych do produktów używanych w skrzyniach manualnych, natomiast skrzynie ze sprzęgłem mokrym muszą zostać zalane środkiem smarnym, zapewniającym właściwości cierne dla sprzęgieł i kompatybilność z ich materiałami.

Zapraszamy do iParts.pl po płyny eksploatacyjne do samochodu w konkurencyjnych cenach rynkowych!