Tuleje są najmniejszymi – zaraz po śrubach – elementami układu zawieszenia. Mimo małych rozmiarów, pełnią niezwykle ważną rolę, wykonując w naszych autach co najmniej potrójne zadanie. Nic dziwnego, że tak „zapracowane” części dość szybko się zużywają i wymagają regularnej wymiany.

Jakie zadania pełnią tuleje wahaczy?

Tuleje zawieszenia, nazywane również silentblockami lub tulejami metalowo-gumowymi, to jedne z bardziej wszechstronnych części układu zawieszenia. Wszechstronność ta może dziwić, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę niewielkie rozmiary silentblocków. Tymczasem tuleje, te niezwykle zapracowane części układu zawieszenia, w pierwszej kolejności zajmują się tłumieniem niewielkich drgań o wysokich częstotliwościach, redukują naprężenia powstające w elementach zawieszenia, a także umożliwiają właściwą pracę wahaczy i łączników, osadzając je w konstrukcji samochodu.

Szczególnie ważną rolą tulei jest tłumienie drgań powstających na styku koła z podłożem i przekazywanych wyżej na cały samochód. O ich dewastującej sile rzadko zdajemy sobie sprawę, łącząc je głównie z komfortem jazdy. Niesłusznie. Drgania o różnych częstotliwościach osłabiają całą konstrukcję auta i skracają znacząco żywotność praktycznie wszystkich części samochodowych. Pierwszą zaporą dla nich są opony, drugą stanową właśnie tuleje zawieszenia. Sprężyny i amortyzatory – stanowiąc trzecią linię obrony przed drganiami – mają za zadanie zneutralizować wibracje o niższych częstotliwościach, czyli te, których nie wytłumiły tuleje.

Jakie objawy dają zużyte tuleje wahaczy?

Złożona rola, jaką pełnią tuleje zawieszenia, oraz ogromne obciążenia, jakim są poddawane w czasie jazdy, wpływają na ich żywotność. A żywotność ta jest wyjątkowo krótka. Wśród wszystkich elementów układu zawieszenia tuleje zużywają się najszybciej. W zależności od samochodu, jakości użytych części, a także od techniki i warunków jazdy, tuleje mogą nadawać się do wymiany po przejechaniu zaledwie 15 tys. km.

O konieczności wymiany tulei zawieszenia informują przede wszystkim hałasy pojawiające się podczas jazdy i wyraźnie wyczuwalne luzy pogarszające precyzję prowadzenia auta. Te charakterystyczne hałasy (przypominające pukanie) są właśnie efektem luzów. Za każdym razem, gdy koło samochodu trafi na nierówność, w pierwszej kolejności dochodzi do wymuszonego skasowania luzu na tulei, dopiero później pracę podejmują elementy tłumiące drgania. Wspominane puknięcie powstaje właśnie w momencie kasowania luzu na tulei. Mniejsze luzy są jedynie słyszalne. Te większe można już wyraźnie odczuć.

Jak wymienić uszkodzoną tuleję wahacza?

Wymiana tulei zawieszenia raczej nie jest sprawą prostą, choć stopień komplikacji (a także i koszty) zależy przede wszystkim od modelu auta i zastosowanych w nim rozwiązań konstrukcyjnych. W niektórych samochodach tuleje są elementami niewymiennymi – stanowią integralną część wahaczy, które dodatkowo są dość drogie. W innych z kolei wymiana samych tulei staje się zwyczajnie nieopłacalna. Jak w wielu innych przypadkach, tak i tutaj, stopień zaawansowania technologicznego oznacza wprawdzie nowocześniejsze, ale i droższe w obsłudze auto. W starszych modelach wymiana tulei zwykle jest dużo mniej skomplikowana, nadal jednak, aby była przeprowadzona prawidłowo, wymaga odpowiednich narzędzi i niezbędnej wiedzy.