Dlaczego problemy ze zmianą biegów nie zawsze muszą oznaczać awarię?

Zacznijmy może właśnie od tego, że kłopoty ze zmianą biegów nie zawsze muszą świadczyć o uszkodzeniu przekładni czy choćby o awarii jednego z jej elementów. Czasami jest to efekt zupełnie naturalny, który dość szybko zanika. Skąd się bierze?

Wyobraźcie sobie, że trwa właśnie mroźna zima, podczas której temperatury spadają znacznie poniżej -10℃. Jeśli nie zostawiliście auta na noc w ogrzewanym garażu, rano czeka Was nie tylko rytualne skrobanie szyb i bardzo prawdopodobne kłopoty z odpaleniem silnika. Kiedy już ruszycie, zauważycie szybko, że drążek zmiany biegów chodzi niezwykle opornie. Dlaczego? Ponieważ olej znajdujący się w skrzyni biegów pod wpływem niskiej temperatury mocno zgęstniał, co odczujecie m. in. jako tego typu utrudnienia. I utrudnienia te będą trwały, dopóki temperatura kolejnych podzespołów przekładni nie wzrośnie, wypełniający ją olej nie rozgrzeje się i nie zacznie być rozprowadzany w normalny sposób.

Co może być przyczyną trudności pojawiających się podczas zmiany biegów w skrzyni manualnej?

Jeśli jednak skrzynia biegów mimo rozgrzania się oleju nie odzyskała swojej oryginalnej sprawności lub też utraciła ją mimo braku znacząco ujemnych temperatur, problem ze zmianą biegów musi mieć zupełnie inną przyczynę. Jaką? Tu już pozostaje nieco miejsca na spekulacje, ponieważ kłopoty z wbijaniem kolejnych biegów mogą mieć swoje przyczyny m. in. w:

  • niezastosowaniu się do zaleceń producenta, w skutek czego do skrzyni biegów trafił niewłaściwy, zbyt gęsty olej przekładniowy;
  • zużyciu synchronizatorów – w takim przypadku podczas zmiany biegów pojawi się nie tylko opór, ale też charakterystyczny zgrzyt, a czasem również dochodzić będzie do samoistnego wypadania biegów;
  • wyeksploatowaniu innych elementów przekładni.

Do tej krótkiej listy dochodzą również problemy ze zmianą biegów w przekładni automatycznej, które to problemy mają często swoją wyjątkową specyfikę.

Które objawy awarii automatycznej skrzyni biegów mogą zaburzyć płynność jej pracy?

W przypadku poszczególnych typów automatycznych skrzyń biegów, problemy ze zmianą biegów mogą pojawić się samodzielnie lub wraz z objawami towarzyszącymi. Najczęściej będą to:

  • kłopoty z przełożeniem na kolejny bieg lub też wydłużenie czasu niezbędnego do wykonania każdego następnego przełożenia – przyczyną może być awaria sprzęgła automatycznego;
  • niepokojące dźwięki dochodzące podczas jazdy z okolicy skrzyni biegów – głównym podejrzanym jest tu jeden z elementów mechanicznych przekładni i jeśli podobna sytuacja zaczyna się powtarzać, należy jak najszybciej skonsultować się z mechanikiem;
  • wyciek płynu ze skrzyni biegów, w oczywisty sposób prowadzący do spadku jego poziomu w przekładni automatycznej – przyczyny wycieku mogą być różne, za to jego efektem będzie m. in. gwałtowny wzrost zużycia elementów skrzyni biegów i brak płynności jej pracy;
  • drgania i szarpnięcia, do których dochodzi podczas jazdy – ich przyczyną będzie z kolei wyeksploatowanie przekładni zębatej lub też (mniej prawdopodobne) zbyt duże zużycie sprzęgła.

W jaki sposób można nieświadomie doprowadzić do zużycia synchronizatorów skrzyni biegów?

Na koniec wróćmy jeszcze na moment do synchronizatorów skrzyni biegów, których zużycie – prowadzące do problemów ze zmianą biegów – jest niemal w 100% skutkiem działań kierowcy. Musicie więc pamiętać, że zachowania takie jak:

  • redukowanie biegów przy zbyt dużej prędkości,
  • zmiana przełożenia bez całkowitego rozłączenia sprzęgła,
  • gwałtowne, agresywne wbijanie biegów,
  • jazda z małą prędkością na wysokim biegu,
  • brak niezbędnych wymian i konserwacji przekładni,

prowadzą nieuchronnie do awarii synchronizatorów, za którą idą kolejne problemy z układem, aż do całkowitego unieruchomienia Waszego auta włącznie. Jeśli więc chcecie uniknąć tego typu kłopotów, pamiętajcie o odpowiedniej obsłudze przekładni, stosowaniu się do zasad prawidłowej jazdy i regularnych wymianach części oraz płynów eksploatacyjnych.

Bez odpowiedniej dbałości o skrzynię biegów, nie możecie liczyć na jej prawidłową pracę.