Kwestia dopuszczalnej głębokości bieżnika w oponach przestała być już tak oczywista, jak kiedyś. Co innego na ten temat mówi prawo, co innego eksperci i dostawcy opon, a ostatnio jeszcze doszedł do tego głos niektórych producentów ogumienia samochodowego. Kto ma rację?

Bieżnik to ta część opony, która ma stały i bezpośredni kontakt z jezdnią. Ważny jest rodzaj bieżnika, jego rzeźba, ale też i głębokość. Co o tej głębokości bieżnika koniecznie powinniście wiedzieć?

Ile wynosi przeciętna wysokość bieżnika w nowych oponach popularnych producentów? Jak rodzaje bieżnika rozróżniamy?

W tym jednym aspekcie – w zasadzie – wszystko było i niezmiennie pozostaje jasne. Od lat normą dla wysokości bieżnika w nowych oponach samochodowych są wartości pomiędzy 7 a 10 mm. Chyba wszystkie obecnie sprzedawane opony, jakie trafiają do sklepów z oponami, mieszczą się w tym właśnie przedziale. Dotyczy to zarówno opon klasy premium, a więc marek takich jak Continental, Goodyear, Michelin czy Bridgestone, jak i tzw. opon budżetowych lub ekonomicznych, na czele z naszą Dębicą. Oczywiście, te wartości wysokości bieżnika dotyczą wyłącznie opon nowych przeznaczonych do standardowego użytku w autach osobowych. Dla opon dedykowanych np. autom wyścigowym, rajdowym, przeznaczonym do jazdy po torze, wysokość bieżnika w nowej oponie będzie inna.

Wybierając nowy komplet opon – letnich lub zimowych – nie powinniście jednak traktować wysokości bieżnika jako wskazówki wartościującej. Kupując opony na iParts.pl i konsultując swój wybór z naszymi ekspertami, co jakiś czas pytacie nas o to, czy opona z wyższym/głębszym bieżnikiem (np. 9,5 mm) będzie lepsza od tej z bieżnikiem na poziomie 8 mm lub niższym. Otóż nie. Wysokość nowej opony nie jest cechą, za pomocą której powinniście dokonywać wyboru. Swoją rolę będzie ona bowiem pełnić jedynie jako część składowa wszystkich cech ogumienia samochodowego, w tym m. in. rodzaju mieszanki czy rzeźby bieżnika. Nie sposób wyjąć samą wartość wysokości bieżnika z tego zestawu i porównać ją z głębokością bieżnika innej opony. W obu oponach wartość ta ma pełnić pewną rolę, a o tym, która z tych opon okaże się lepsza, zadecyduje cały zespół posiadanych przez nią cech.

I tu od razu warto byłoby zwrócić uwagę na rodzaje bieżnika, z jakimi możecie się zetknąć przy wyborze opon. Najczęściej spotykanymi są:

  • wzór żebrowy – równoległe, prowadzące ukośnie rowki położone wzdłuż kierunku jazdy,
  • wzór ciągnący – równoległe rowki umieszczone prostopadle do osi jazdy,
  • wzór mieszany – połączenie wzoru żebrowego i ciągnącego,
  • wzór kierunkowy – poprzeczne rowki ustawione pod takim samym kątem wzdłuż osi jazdy,
  • wzór asymetryczny – różna rzeźba bieżnika na obu stronach (wewnętrznej i zewnętrznej) opony,
  • wzór blokowy – składający się z niezależnych od siebie bloków połączonych rowkami.

Każdy z tych bieżników zapewnia nieco inne właściwości, a wyposażona w niego opona inaczej zachowywać się będzie w określonych warunkach. Jednak na jej zachowanie wpływać będzie również i wysokość bieżnika. W jaki sposób?

W jaki sposób głębokość bieżnika przekłada się na bezpieczeństwo kierowcy? Ile powinien wynosić minimalny bieżnik opony letniej, a ile zimowej?

Przeglądając różnego typu poradniki czy inne materiały poświęcone zagadnieniu zużycia opon, możecie znaleźć ciekawe wyliczenia pokazujące, w jaki sposób głębokość bieżnika opony wpływa na jej efektywność. Najpopularniejszym przykładem jest stopniowa zmiana przyczepności opony wraz ze zmniejszaniem się wysokości bieżnika. Według publikowanych tam danych, proces ten przedstawia się następująco:

Głębokość/wysokość bieżnika

Przyczepność na mokrej nawierzchni

(% pierwotnej wartości)

10-8 mm

100%

4 mm

90%-65%

3,5 mm

70%

1,6 mm

55%-40%

Różnice pomiędzy wartościami przyczepności opony na mokrej nawierzchni, przy określonej głębokości bieżnika, są duże, a wręcz zaskakująco duże, na co wpływ może mieć sama opona. Abstrahując jednak od powyższych wartości, należy wspomnieć, że faktycznie istnieją pewne wartości graniczne głębokości bieżnika, o których mówi prawo lub eksperci z dzieciny motoryzacji. Wartościami tymi są:

  • 1,6 mm – minimalna dopuszczalna w Polsce głębokość bieżnika opony samochodowej,
  • 3 mm – minimalna wysokość bieżnika opony letniej, po której osiągnięciu niektórzy sprzedawcy zalecają wymianę,
  • 4,5 mm – minimalna głębokość bieżnika opony zimowej, po której osiągnięciu niektórzy sprzedawcy zalecają wymianę ogumienia samochodowego.

Próby przekonania kierowców, że minimalna wysokość bieżnika opony samochodowej powinna wynosić odpowiednio 3 i 4,5 mm, często spotykają się z dużą podejrzliwością. Nie do końca jednak słusznie, choć trzeba przyznać, że wielu sprzedawców po prostu nie wie, czym należy poprzeć tego typu zalecenia. Tu jednak z pomocą przyszli nam sami producenci opon.

Przy jakiej wysokości bieżnika należy zmienić oponę na nową? Dlaczego ważniejsze od głębokości bieżnika są rodzaj i marka używanej opony?

Mniej więcej od 2 lat marka Michelin prowadzi kampanię uświadamiającą wszystkim kierowcom, w tym i ustalającym prawo politykom, że ważniejszy od minimalnej wartości głębokości bieżnika jest rodzaj używanej opony. W przeprowadzanych przez Michelin badaniach i testach wyszło wyraźnie, że opona dobrej klasy (klasy premium) z bieżnikiem o wysokości 1,6 mm pod każdym względem bije na głowę tanią oponę o takim samym bieżniku.

Przykładowo – porównanie zużytych opon klasy premium i opon ekonomicznych podczas hamowania na mokrej nawierzchnie (z 80 km/h przy 1 mm wody zalegającej na nawierzchni), dało następujące wyniki:

  • zużyta opona klasy premium (bieżnik o wysokości 1,6 mm) – droga hamowania wynosząca 56,4 m
  • zużyta opona budżetowa (bieżnik o wysokości 1,6 mm) – droga hamowania wynosząca 74 m.

Jak widać, głębokość bieżnika ma znaczenie, ale znacznie większe znaczenie ma ogólna jakość opony, w tym użyta do jej produkcji mieszanka, rodzaj i rzeźba bieżnika. Zalecenia mówiące o konieczności zmiany opon przy wysokości bieżnika na poziomie 3-4 mm dotyczą właśnie tzw. opon budżetowych, tanich i o niezbyt wysokiej jakości.

Być może zamiast kupować bez zastanowienia tanie opony, które przy bieżniku na poziomie 50% wartości oryginalnej tracą niemal połowę swojej efektywności, powinniście rozważyć zakup kompletu opon premium – droższych, ale trwalszych i bezpieczniejszych. Widać to po samych liczbach.