Automatyczna skrzynia biegów Tiptronic. Czym jest, jak działa i jakich usterek powinni spodziewać się jej użytkownicy?

Tiptronic to jedna z wersji automatycznej przekładni samochodowej, której cechą szczególną jest możliwość przejścia na manualną zmianę biegów. Konstrukcja ta powstała w warsztatach firmy Porsche, która to firma zastrzegła najpierw nazwę Tiptronik® jako swój znak towarowy, a następnie podzieliła się tym rozwiązaniem z pozostałymi markami samochodowymi skupionymi w grupie VAG. W ten sposób skrzynie Tiptronic trafiły do sporej liczby modeli aut europejskich i nie tylko.

Czym jest automatyczna skrzynia biegów Tiptronic?

Oficjalnie pod nazwą Tiptronic kryją się przede wszystkim przekładnie automatyczne produkowane przez koncern ZF z rodziny 6HP, jednak tę samą nazwę można również spotkać w przypadku skrzyń automatycznych japońskiej firmy JATCO, które powstały przy współpracy z Volkswagenem.

Jakie modele przekładni Tiptronic można znaleźć na naszym rynku?

Skrzynie automatyczne Tiptronic wyprodukowane przez koncern ZF i wchodzące w skład generacji 6HP noszą następujące oznaczenia:

• 6HP26
• 09E – Audi
• AL 600-6Q – Audi
• 6HP26A
• 6HP26X
• 6HP26A61.

Sama generacja przekładni Tiptornic 6HP jest znacznie większa i obejmuje łącznie 15 modeli.

Jeśli chodzi o japońską wersję skrzyni Tiptronic od firmy JATCO, to tę 5-biegową, nowoczesną przekładnię znaleźć można m. in. w następujących modelach:

• Ford (Mondeo, Galaxy)
• VW (Bora, Sharan, Golf)
• Mazda (6, MPV)
• Audi A3.

Oprócz przekładni, które noszą handlowa nazwę Tiptronic®, na rynku znaleźć można również kilka innych automatycznych skrzyń biegów, które potocznie są w ten właśnie sposób określane, jak choćby:

• Selespeed – montowana w modelach Alfa Romeo,
• Steptronic – rozwiązanie stosowane w BMW,
• Geartronic – konstrukcja używana przez markę Volvo.

W jaki sposób działa automatyczna skrzynia biegów Tiptronic?

Przekładnia automatyczna Tiptronic działa na zasadzie podobnej do sekwencyjnych skrzyń biegów używanych w autach rajdowych i wyścigowych. W jej sterowniku zdefiniowano sześć przełożeń, które odpowiadają sześciu kolejnym biegom. W odróżnieniu od innych rozwiązań konstrukcyjnych skrzyń automatycznych, Tiptronic pozwala kierowcy wybrać konkretne przełożenie, jednak nie może on przy tymi pominąć któregokolwiek z kolejnych biegów – przełożenia zawsze muszą być wbijane stopniowo, jeden po drugim.

Możliwość wyboru przełożenia oraz charakterystyka działania przekładni Tiptronic sprawiają, iż rozwiązanie to pozwala kierowcy zachować szeroką kontrolę w zakresie prowadzenia samochodu i wybrać taki sposób jazdy, jaki najlepiej dopasowany jest do jego potrzeb i oczekiwań.

Jak eksperci oceniają przekładnie automatyczne typu Tiptronic?

Skrzynie Tiptornic cieszą się wśród kierowców i mechaników znacząco lepszą opinią niż np. przekładnie Multitronic. Opinia ta jest na tyle istotna, że znacząco wpływa na cenę samochodu, zwłaszcza w przypadku aut używanych. Z tego też powodu można spotkać się z przypadkami, kiedy to samochód ze skrzynią Multitronic zostaje celowo sprzedany jako auto z przekładnią Triptronic. Czy jednak skrzynie automatyczne Triptronic faktycznie są tak wyraźnie lepsze od modeli Multitronic? Z tym w praktyce bywa różnie.

Przekładnia Triptronic ZF 6HP obecna jest w kilkunastu modelach aut osobowych, przez co dość dobrze poznali ją zarówno kierowcy, jak i mechanicy. Jej głównymi zaletami są szybka zmiana biegów i niewielki wpływ na spalanie. W skrzyni tej jednak dość często dochodzi do usterek w rodzaju:

• pękniętego koszyk wałka wejściowego,
• awarii płytki drukowanej sterownika skrzyni.

Znacznie lepiej wygląda sprawa w przypadki przekładni Tiptronic JF506E. Ta pięciobiegowa, automatyczna skrzynia biegów jest wyraźnie mniej podatna na awarie, a jeśli już do nich dojdzie, są to głównie usterki w rodzaju:

• wadliwego aluminiowego tłoku w jednym z koszyków sprzęgłowych,
• mechanicznego zużycia elektrozaworów.

W przypadku obu skrzyń Tiptronic koszt naprawy jest podobny i wynosi co najmniej kilka tysięcy złotych.