Hamulec ręczny

Zgodnie z prawem, pojazdy wielośladowe muszą być wyposażone w dwa niezależne od siebie systemy hamulcowe, a więc hamulec roboczy oraz hamulec postojowy (ręczny). Hamulec ten został nazwany „ręcznym” z uwagi na fakt, iż był on uruchamiany poprzez zaciągnięcie konkretnej za pomocą dłoni dźwigni w samochodzie. Bywały również auta, w których hamulec postojowy był uruchamiany nogą. Obecnie w najnowszych modelach aut wielu marek te czynności zostały zastąpione elektronicznym hamulcem ręcznym, obsługiwanym przez kierowcę za pomocą przycisku znajdującego się w centralnej konsoli deski rozdzielczej samochodu.

Hamulec ręczny, nazywany również hamulcem awaryjnym, w większości przypadków oddziałuje na tylną oś samochodu. Wyjątki stanowią tutaj m.in. modele marki Citroen (np. model Xantia), gdzie hamulec ręczny ma oddziałuje na przednią oś. W niektórych modelach aut, jak np. Renault Scenic, nie istnieje tradycyjny hamulec ręczny. Jego funkcję przejął komputer pokładowy, który po wyłączeniu jednostki napędowej, automatycznie uruchamia hamulec postojowy. Jest on również automatycznie zwalniany z chwilą ruszenia samochodem z miejsca.

Podczas normalnego użytkowania samochodu w większości przypadków części hamulca ręcznego są uruchamiane w sposób hydrauliczny lub pneumatyczny, w zależności od modelu pojazdu. Przeważająca większość elementów hamulca postojowego znajduje się pod podwoziem samochodu. Taka lokalizacja powoduje, że są one szczególnie narażone na częste uszkodzenia mechaniczne.

Najczęstszą usterką pojawiającą się w wyniku eksploatacji hamulca ręcznego jest zerwanie linki napinającej. Równie częste jest uszkodzenie pancerza hamulca, co przeważnie skutkuje blokadą kół pomimo możliwości zwolnienia dźwigni hamulca postojowego.
Hamulec ręczny przydaje się szczególnie podczas ruszania pod górę, szczególnie, gdy kąt nachylenia takiego wzniesienia jest dość duży. Zabezpiecza również samochód w momencie zatrzymania przed zjechaniem w dół.

Najpopularniejsi producenci

Hamulec postojowy NK
Hamulec postojowy KAWE
Hamulec postojowy TRISCAN
Hamulec postojowy TEXTAR
Hamulec postojowy METELLI
Hamulec postojowy CIFAM
Hamulec postojowy DELPHI
Hamulec postojowy METZGER
Hamulec postojowy A.B.S.

FAQ

Czy hamulec awaryjny i postojowy to to samo?

Tak. Każdy współczesny samochód oprócz hamulca zasadniczego posiada również hamulec parkingowy, nazywany także hamulcem postojowym lub awaryjnym. Odpowiada on za zabezpieczenie zaparkowanego auta przed niekontrolowanym jego przemieszczeniem lub stoczeniem się, zwłaszcza, gdy pojazd jest zaparkowany na pochyłości. W przypadku wystąpienia awarii hamulca zasadniczego podczas jazdy samochodem, hamulec postojowy powinien zapewnić kierowcy możliwość bezpiecznego, awaryjnego zatrzymania pojazdu.  

Jak działa hamulec postojowy?

Standardowy hamulec awaryjny oddziałuje najczęściej na koła osi tylnej. Specjalny mechanizm załącza elementy głównego układu hamulcowego (które w warunkach normalnej eksploatacji samochodu zostają uruchomione w sposób hydrauliczny lub pneumatyczny) lub elementy dodatkowe w układzie hamulcowym, przeznaczone wyłącznie dla hamulca postojowego - w autach z hamulcami tarczowymi często na tylnej osi zakładane są dodatkowe bębny, których zadaniem jest wyłącznie obsługa hamulca postojowego (hamulec bębnowy łatwiej zablokować, zapewnia przy tym lepszą skuteczność działania).

Ile kosztuje naprawa hamulca postojowego?

W zasadzie największy wpływ na cenę naprawy hamulca postojowego ma marka i model samochodu, w jakim doszło do awarii mechanizmu. Współczesne auta znacznie różnią się od siebie pod względem mechanicznym, dlatego też koszty również będą inne dla dwóch różnych pojazdów. Zazwyczaj naprawa hamulca postojowego ogranicza się do wymiany linki, która uległa zerwaniu lub trwałemu uszkodzeniu. Średnia stawka za wymianę tego elementu hamulca ręcznego u mechanika to około 80 zł.

Co zrobić z przymarzniętym hamulcem ręcznym?

Hamulec postojowy to mechanizm eksploatacyjny, którego poszczególne elementy z czasem zużywają się i niszczeją. Powoduje to m.in. przedostawanie się do jego wnętrza wody, która szybko zamarza w niskich temperatur. Na lince hamulca pojawia się wówczas warstwa lodu, która blokuje jej prawidłowe działanie, uniemożliwiając tym samym korzystanie z hamulca ręcznego. Można spróbować kilkukrotnie uderzyć w pokrytą lodem linkę, by skruszyć zalegający lód. Jeżeli to nie pomaga, wówczas najrozsądniej jest wstawić samochód do ogrzewanego garażu. Kilka godzin postoju w suchym i ciepłym miejscu powinno doraźnie rozwiązać problem.

Czy można jechać na zaciągniętym ręcznym?

Przy sprawnie działającym hamulcu postojowym jest to raczej mało prawdopodobne. Pamiętajmy, że jazda na załączonych hamulcach drastycznie zwiększa ilość generowanego ciepła oddziałującego na tarcze czy bębny. W efekcie na skutek przegrzania bardzo często dochodzi do odkształcenia się tarcz, ewentualnie zeszklenia klocków hamulcowych. Spalić można również bębny i szczęki, jeżeli takowe znajdują się na wyposażeniu samochodu.