Łożysko i piasta koła - konstrukcja, awarie i wymiana

Łożysko koła stanowi podstawowy element układu zawieszenia wielu pojazdów. We współczesnych samochodach łożyska koła często występują jako część zintegrowana z piastą. Prawidłowa praca piasty i łożyska jest niezwykle istotna, a wszelkie usterki mogą być bardzo niebezpieczne. Sprawdźmy zatem jak elementy te są skonstruowane oraz co je charakteryzuje.

Zgodnie z definicją, łożysko koła to element podtrzymujący i łożyskujący inny jego komponent w sposób umożliwiający mu względny ruch obrotowy. We współczesnych samochodach łożyska koła często występują jako część zespolona z piastą, przez co zmuszeni jesteśmy w razie awarii wymieniać cały komplet. Piasta to element koła napędowego, który obraca się wraz z kołem i jest osadzony na osi poprzez łożysko. Piasta koła jest ułożyskowana tocznie na czopie zwrotnicy lub czopie osi nośnej i przymocowana do niej specjalną nakrętką. 

Awarie i uszkodzenia, na co zwrócić uwagę?

Łożysko koła oraz piasta to stosunkowo odporne części samochodowe, jednak jak inne elementy eksploatacyjne mają swoją trwałość. Wpływ na ich długość eksploatacji i żywotność mają między innymi technika jazdy, stan nawierzchni po której się poruszamy oraz inne warunki eksploatacyjne. Inne tzn. jakie? Jako ciekawostkę warto wiedzieć, że eksploatacja auta w górach przekłada się na zwiększoną temperaturę zacisku, co z kolei przenosi się na piastę. Skutkiem tego jest wytapianie się smaru z łożyska. Łożysko koła to stosunkowo trwały element, który rzadko ulega awarii. Może się jednak niefortunnie złożyć, że do łożyska dostanie się woda, która z czasem doprowadzi do korozji, co może skutkować zablokowaniem się tej części, a nawet uszkodzeniem piasty. 

Piasta i łożysko zabezpieczone są przed kontaktem z zanieczyszczeniami specjalną pokrywą oraz pierścieniem uszczelniającym. Zdarza się jednak, że element ten ulegnie awarii. Charakterystycznym objawem uszkodzenia piasty jest słyszalny odgłos buczenia, który może ulegać zmianie w zakrętach i podczas hamowania. Dodatkowo w trakcie uszkodzenia wyczuwalne są również luzy koła, które z czasem mogą się przerodzić w niewielkie wibracje kół, prowadzące do uszkodzenia łożysk tocznych. Wstępną diagnozę potwierdzić można podnosząc pojazd na podnośniku i energicznie szarpiąc na boki koła pojazdu. Jeżeli poziom zużycia jest w zaawansowanej fazie, to mogą pojawić się dodatkowe objawy np. w postaci drgania kierownicy. Niepokojących sygnałów nie należy bagatelizować, gdyż awaria tych elementów doprowadzić może nawet do zablokowania kół oraz utraty kontroli nad pojazdem. 

Montaż

Warto pamiętać, że podczas wymiany piasty i łożyska koła należy dołożyć wszelkich starań oraz kurczowo trzymać się zaleceń producenta samochodu oraz części. Proces wymiany piasty i łożyska powinien być przeprowadzony w czystych warunkach, bez korygowania łożyska młotkiem. Demontaż starego kompletu z kolei należy przeprowadzać przy pomocy fachowych ściągaczy. Montując nowe łożysko należy odpowiednio wprasować je prawidłową stroną, tak aby czujnik trafiał na pierścień magnetyczny łożyska. Jak już wspomnieliśmy wcześniej w wielu samochodach, zwłaszcza z napędem na tylną oś, łożyska występują tylko razem z piastą. Montaż całej piasty jest dosyć prosty i szybki. 

Wymiana piasty przedniej:

1. Unieść samochód, zdjąć koło, zdemontować zacisk hamulcowy, jarzmo zacisku i tarczę hamulcową.
2. Odkręcić śrubę mocującą łożysko.
3. Rozpiąć połączenie wahacza i zwrotnicy, tak aby dało się wysunąć półoś.
4. Wysuń półoś i odkręć śruby mocujące piastę.
5. Zdejmij piastę i oczyść rowek pod nową piastę.
6. Montaż w odwrotnej kolejności. Moment dokręcania głównej śruby mocującej półoś zależy od rodzaju śruby. Podczas dokręcania koło nie może opierać się o podłoże, ponieważ dojdzie do uszkodzenia łożyska. 

Wymiana piasty tylnej:

1. Unieść samochód, zdjąć koło, zdemontować zacisk hamulcowy i jarzmo, zdemontować tarczę hamulcową.
2. Zdjąć dekiel ochronny starego łożyska i odkręcić śrubę mocującą łożysko.
3. Zdjąć piastę (można pomóc sobie ściągaczem).
4. Dokładnie oczyścić trzpień.
5. Nałożyć nową piastę. Przykręcić śrubę mocującą.
6. Zamontować dekiel zabezpieczający i elementy układu hamulcowego. Założyć koło, dokręcić, nacisnąć kilkakrotnie pedał hamulca. 

Pamiętajmy, że w większości samochodów po wymianie łożyska w przednim kole trzeba wyregulować geometrię zawieszenia. 

Koszty, czy to się opłaca?

Z punktu widzenia użytkownika średni koszt łożyska zespolonego z piastą koła jest wyższy niż pojedynczego łożyska, dlatego też podczas wymiany tego elementu w naszym aucie musimy wziąć to pod uwagę. Jeszcze kosztowniejszym rozwiązaniem jest wymiana łożyska koła zintegrowanego z tarczą hamulcową i magnetycznym pierścieniem czujnika ABS. Części te można znaleźć w pojazdach takich jak m.in. Citroen C4, Renault Megane i Scenic, Peugeot 307 czy 308. Rozwiązanie to wymaga od nas wymiany całego kompletu nawet w sytuacji, gdy pozostałe komponenty są w dobrej kondycji. Koszty te warto zatem wziąć pod uwagę już na etapie zakupu samochodu. 

Powiązane kategorie towarowe:

• Łożysko koła
• Piasta koła

Polecani producenci:

• Łożysko koła FAG
• Łożysko koła SKF
• Łożysko koła SNR
• Piasta koła Ruville
• Piasta koła Febi Bilstein
• Piasta koła Lemforder