Najczęściej pojawiającą się awarią sprężarki klimatyzacji jest jej zatarcie, do którego może dojść na skutek zaskakująco różnorodnej liczby błędów i nieprawidłowości. Czy niewłaściwe pH w układzie klimatyzacji również może być jednym z takim błędów?

W mojej starej „beemce” zacząłem mieć problemy z klimatyzacją – pisze do nas Mariusz, długoletni klient iParts.pl z Opola. – Wybrałem się więc do mechanika na przegląd i ten bardzo szybko zdiagnozował zatarcie się kompresora. Samo to jeszcze mnie nie zaskoczyło, bo wiem, ze agregaty zacierają się całkiem często, wystarczy niewłaściwy czynnik lub zbyt niska zawartość oleju. To, co mnie zaskoczyło, do odpowiedź mechanika, który stwierdził, że przyczyną zatarcia się sprężarki klimatyzacji w moim aucie najprawdopodobniej było zbyt wysokie pH panujące w układzie. To miało być bezpośrednim powodem wystąpienia korozji, która następnie doprowadziła do zatarcia kompresora. I teraz moje pytanie jest takie – czy to w ogóle możliwe? Bo coś mi w tej diagnozie mechanika nie bardzo pasuje?

Nasz stały klient słusznie ma wątpliwości, gdyż wygląda na to, że jego mechanik nieco się pomylił podczas diagnozowania przyczyn zatarcia się sprężarki klimatyzacji. Możemy to stwierdzić bez rozkręcania kompresora, gdyż podstawą jest tu – co ciekawe – znajomość chemii, a nie mechaniki samochodowej. Pomyłkę tę należy uznać jednak za zwykłe przejęzyczenie, gdyż zapewne nie chodziło tu o zbyt wysokie pH, a o zbyt niskie lub po prostu niewłaściwe pH. Ale od początku.

Jakie są najczęstsze przyczyny zacierania się kompresora klimatyzacji samochodowej? Co może do takiego zatarcia kompresora doprowadzić?

Kompresor klimatyzacji THERMOTEC
Kompresor klimatyzacji THERMOTEC

Jak słusznie pan Mariusz zauważył, zatarcie się sprężarki – czyli zatarcie układu korbowo-tłokowego kompresora klimatyzacji – to jedna z najczęściej występujących, jeśli nie najczęstsza, przyczyna awarii tego elementu układu klimatyzacji. Do awarii takiej z całą pewnością nie powinno dochodzić, gdyż niemal zawsze świadczy ona o zaniedbaniu ze strony kierowcy lub mechanika. A mimo to agregaty klimatyzacji cały czas się zacierają, co zwykle jest to efektem:

  • braku smarowania części składowych układu korbowo-tłokowego sprężarki;
  • nieodpowiedniej ilości czynnika chłodniczego – chodzi tu zarówno o zbyt małą, jaki i zbyt dużą ilość czynnika w układzie klimatyzacji;
  • nieodpowiedniej ilości oleju w układzie klimatyzacji – ponownie oleju tego może być zbyt mało lub zbyt dużo;
  • użycia nieodpowiedniego czynnika chłodniczego – nieodpowiedniego dla danego układu i samej sprężarki;
  • zbyt wysokiej temperatury pracy sprężarki – co może być efektem braku wymiany ciepła na skraplaczu.

A co z tym pH w układzie klimatyzacji? Cały problem zaczyna się od wilgoci przedostającej się do układy klimatyzacji. Jeśli układ jest nieszczelny lub został napełniony w sposób niedbały, mogła przedostać się do niego wilgoć w ilości zagrażającej jego funkcjonowaniu. Wilgoć ta pod wpływem pracy układu zaczyna uzyskiwać kwasowe, a więc niskie pH. Właśnie! Niskie, a nie wysokie, gdyż wysokie pH jest pH zasadowym. Taka „kwaśna wilgoć” nabiera cech kwasów bardzo mocno sprzyjających korozji, stanowiących wręcz związek inicjujący korodowanie elementów metalowych, a przecież w sprężarce klimatyzacji mamy metalowe płyty zaworowe ssania i sprężania. Korozja tych elementów prowadzi wprost do zatarcia się samej sprężarki.

Jakie objawy wskazują na zatarcie się sprężarki klimatyzacji? Po czym możecie poznać, że doszło do zatarcia kompresora?

Kompresor klimatyzacji LUCAS ELECTRICAL
Kompresor klimatyzacji LUCAS ELECTRICAL

Zatarcie się sprężarki klimatyzacji przynosi efekty w postaci dość łatwo zauważalnych objawów. Jeśli w swoim aucie zaobserwujecie choćby tylko jeden z nich, powinniście przyjrzeć się dokładnie całemu układowi klimatyzacji, gdyż – jak pisaliśmy wyżej – zatarcie kompresora to zwykle zaledwie końcowy efekt większego problemu z klimatyzacją, a dokładniej z jej konserwacją i obsługą. A jakie są te objawy zatarcia sprężarki? Z całą pewnością powinniście zwrócić uwagę na:

  • nadmierny hałas podczas pracy sprężarki – pamiętajcie, że sam kompresor nie pracuje ciągle, ale włącza się lub wyłącza w zależności od potrzeb układu. Jego pracy zwykle też towarzyszą różne dźwięki, ale zbyt głośna praca sprężarki (szum, gwizdanie, trzaski i stuki) wskazują na jej zatarcie się lub inne uszkodzenia;
  • wycieki oleju z kompresora – może to być zarówno objaw, jaki i przyczyna zatarcia się sprężarki klimatyzacji, dlatego zawsze wymaga dokładnego zbadania;
  • słabe chłodzenie lub brak chłodzenia podczas pracy klimatyzacji – zatarta sprężarka klimatyzacji to problemy z wygenerowaniem odpowiednio dużego ciśnienia czynnika chłodniczego w układzie, a to przekłada się na problemy z obniżeniem temperatury lub z całkowitym brakiem chłodzenia;
  • wysoka temperatura na wyjściu sprężarki – zatarte elementy sprężarki podczas pracy wytwarzają duże ilości ciepła, co może prowadzić do uszkodzenia kolejnych elementów układu klimatyzacji;
  • problemy z zespołem napędowym silnika – sprężarka klimatyzacji napędzana jest paskiem napędowym napędzanym przez pracujący silnik i jej zatarcie może przełożyć się (np. poprzez zwielokrotniony opór) na pracę całego zespołu napędowego silnika.

Pojawienie się któregokolwiek z wymienionych objawów świadczy zapewne o zatarciu się sprężarki klimatyzacji, a problem ten rozwiązywany jest zwykle przez jej wymianę lub – jeśli nie ma możliwości wymiany – przez jej regenerację.