Choć wielu kierowców zgrzyta zębami na samo wspomnienie koła dwumasowego, jesteśmy na to rozwiązanie skazani. Nie tylko przyszło nam się pogodzić z obecnością tzw. „dwumasy” w fabrycznie nowych autach, ale też musimy o ten element bardzo dbać. Bo jeśli nie zadbamy i „dwumasa” ulegnie awarii, zaczną się prawdziwe problemy. Jakie? Jak długo można jeździć z uszkodzonym kołem dwumasowym, zanim narobi nam ono prawdziwego bałaganu?

Czym jest koło dwumasowe? W jakim celu producenci aut zaczęli stosować to właśnie rozwiązanie?

Koło dwumasowe OEM
Koło dwumasowe OEM 7701474136

Koło dwumasowe, a właściwie powinniśmy powiedzieć dwumasowe koło zamachowe, to element układu przeniesienia napędu znajdujący się pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów. Podstawową rolą koła dwumasowego jest tłumienie drgań generowanych przez jednostkę napędową. Wibracje powstające na skutek pracy silnika przenoszone są na cały układ napędowy, karoserię i do wnętrza pojazdu. Koło dwumasowe eliminuje te wibracje, zapewniając płynną pracę silnika i skrzyni biegów. Można więc powiedzieć, że koło dwumasowe przede wszystkim:

  • poprawia komfort jazdy,
  • wydłuża żywotność wielu podzespołów, na czele ze skrzynią biegów.

Typowe koło dwumasowe składa się z dwóch mas połączonych łożyskami i sprężynami. Masa pierwotna jest przytwierdzona do wału korbowego silnika, a masa wtórna do tarczy sprzęgła. To właśnie te wspomniane sprężyny tłumią drgania skrętne powstające podczas pracy silnika.

Pierwsze koła dwumasowe pojawiły się w połowie lat 80. XX wieku. Kiedyś stosowano je wyłącznie w silnikach o mocy powyżej 100 KM, obecnie można je znaleźć również w 75-konnych jednostkach napędzających małe miejskie auta. Zwykle jednak towarzyszą silnikom z bezpośrednim wtryskiem paliwa, które generują więcej wibracji niż silniki z pośrednim wtryskiem. Koło dwumasowe jest również stosowane w silnikach wysokoobrotowych, które generują więcej drgań niż silniki wolnoobrotowe.

Jakie są objawy uszkodzonego koła dwumasowego? Po czym możecie rozpoznać, że Wasza „dwumasa” nadaje się do wymiany?

Koło dwumasowe jest elementem eksploatacyjnym, który zużywa się w miarę eksploatacji pojazdu. Typowy okres eksploatacji koła dwumasowego wynosi od 100 do 200 tys. kilometrów, przy czym nie może być już zaskoczeniem przypadek uszkodzenia „dwumasy” po przejechaniu zaledwie 50 tys. km. A jak rozpoznać, że nasza dwumasa właśnie doczekała swojego końca? Takie uszkodzone lub zużyte koło dwumasowe będzie wykazywać następujące objawy:

  • drgania na biegu jałowym – koło dwumasowe ma za zadanie tłumić drgania silnika, które przenoszone są na cały układ napędowy. W przypadku uszkodzenia koła dwumasowego drgania te mogą być odczuwalne w kabinie pojazdu, nawet na biegu jałowym;
  • szarpnięcia przy zmianie biegów – koło dwumasowe odpowiada również za płynną zmianę biegów. Jeśli „dwumasa” ulegnie uszkodzenia, może dochodzić do szarpań lub zgrzytania przy ich zmianie;
  • odgłosy stukania lub zgrzytania – uszkodzenie koła dwumasowego może być przyczyną różnych niepokojących dźwięków, takich jak stukanie lub zgrzytanie. Odgłosy te mogą być słyszalne podczas pracy silnika, przy zmianie biegów lub podczas ruszania.

Inne możliwe objawy uszkodzonego koła dwumasowego to problemy z rozruchem silnika, problemy z przyspieszaniem, zwiększone zużycie paliwa czy wysokie temperatury silnika.

W świecie idealnym każdorazowe zauważenie któregokolwiek z tych objawów powinno kończyć się natychmiastową wizytą u mechanika w celu sprawdzenia i zapewne wymiany koła dwumasowego. Ponieważ jednak świat nasz idealny nie jest, wielu kierowców próbuje jakoś tę wymianę „dwumasy” odwlec. Czym to grozi? Jak długo można czekać na wymianę koła dwumasowego?

Jak długo można jeździć z uszkodzonym kołem dwumasowym? Co się stanie, jeśli nie wymienicie w porę uszkodzonej „dwumasy?

Koło zamachowe VALEO
Koło zamachowe VALEO 836308

To, jak długo możemy sobie pozwolić na jazdę z uszkodzonym kołem dwumasowym, zależy przede wszystkim od stopnia tego uszkodzenia. Jeśli uszkodzenie jest niewielkie, można jeździć samochodem jeszcze przez kilkadziesiąt lub nawet kilkaset kilometrów. Musicie jednak pamiętać, że jazda z uszkodzonym kołem dwumasowym może doprowadzić do dalszych awarii. Prawdą jest, że koszty wymiany koła dwumasowego są stosunkowo wysokie, ale naprawa skutków lekceważenia awarii „dwumasy” i jazda mimo niej potrafi być wielokrotnie droższa. Uszkodzone, a niewymienione w porę koło dwumasowe może bowiem doprowadzić do:

  • zablokowania silnika – koło dwumasowe blokuje się o obudowę skrzyni biegów, całkowicie uniemożliwiając uruchomienie silnika;
  • uszkodzenia skrzyni biegów – czy to przez wytarcie dziury w jej obudowie, czy ze względu na przenoszone na nią zwiększone drgania;
  • pęknięcia wału korbowego – również ze względu na zwiększone wibracje i obciążenie wału.

Czy więc z uszkodzonym kołem dwumasowym można jeździć? Można, ale z całą pewnością nie należy. Chyba że chodzi o dojechanie do mechanika lub – jeśli sami potraficie to zrobić – do własnego garażu lub warsztatu samoobsługowego na wymianę „dwumasy”.

Jazda z uszkodzonym kołem dwumasowym w skrócie:

  • Czy można jeździć z uszkodzoną „dwumasą?” Bez konsekwencji tylko na krótkim, najwyżej kilkudziesięciokilometrowym odcinku. Dłuższa jazda z uszkodzonym kołem dwumasowym grozi poważnymi konsekwencjami i bardzo drogimi naprawami.
  • Jak unikać uszkodzenia koła dwumasowego? Należy jeździć spokojnie, bez gwałtownego przyśpieszania i hamowania, rozpędzać się powoli i unikać obciążania silnika.
  • Ile kosztuje wymiana koła dwumasowego? Średnio koszt takiej wymiany, bez ceny nowej „dwumasy”, waha się pomiędzy 300 a 800 złotych, przy czym wiele zależ od klasy oraz konkretnego modelu auta.