Czujniki TPS - położenia/otwarcia przepustnicy

Czujnik położenia przepustnicy, czyli tzw. czujnik TPS, to niewielkie urządzenie wchodzące w skład większej części osprzętu jednostki napędowej, czyli przepustnicy. Czujnik TPS, jak większość tego typu rozwiązań, zużywa się w trakcie pracy, co zazwyczaj prowadzi do poważnych problemów z pracą silnika samochodu.

Czujnik TPS w samochodzie

Czujnik otwarcia przepustnicy informuje sterownik jednostki napędowej o jej kącie otwarcia. Sygnał z tego sensora niezbędny jest między innymi do obliczania dawki wtrysku paliwa. A jak właściwie zbudowany jest czujnik TPS?

Czujnik położenia przepustnicy to w zasadzie dość prosta konstrukcja, zamknięta w obudowie z tworzywa sztucznego, a gabarytowo jest zbliżona do silniczka krokowego. Wewnątrz czujnika przepustnicy znajduje się bieżnia oporowa ze ścieżkami oporowymi, natomiast na metalowej osi przepustnicy zamontowany jest ślizgacz. W obudowie sensora zamontowane jest gniazdko, do którego podłącza się wtyczkę łączącą czujnik z komputerem sterującym pracą jednostki napędowej. Komputer sterujący pracą silnika odczytuje po wysokości napięcia, jaki jest rzeczywisty kąt otwarcia przepustnicy w danym momencie.

Zasada działania czujnika przepustnicy

TPS, jak już wiadomo, mierzy kąt otwarcia przepustnicy. Uzyskana w ten sposób informacja jest przekazywana do sterownika silnika, który wykorzystuje ją do kalkulacji potrzebnej dawki paliwa. Czujnik położenia przepustnicy to w zasadzie potencjometryczny sensor położenia kątowego o charakterystyce liniowej, który przekształca dane o aktualnym położeniu przepustnicy w proporcjonalny sygnał napięciowy. Każdy ruch przepustnicy wywołuje przesuwanie się ślizgacza połączonego z osią przepustnicy wirnika po ścieżkach oporowych. W następstwie tego wartość położenia przepustnicy jest zamieniana w proporcjonalny sygnał napięciowy. Im większe wychylenie ślizgacza, tym większy opór i większe napięcie prądu.

Wymiana czujnika TPS

Są dwa podstawowe sposoby montowania czujnika TPS. Pierwszy z nich polega na tym, że czujnik TPS wystarczy odkręcić i na jego miejsce zamontować nowy (gdy czujnik jest wyposażony we własną wtyczkę). Drugi sposób z kolei polega na jego zintegrowaniu z przepustnicą. Nie ma wówczas możliwości wymiany czujnika.

Typowe usterki czujnika otwarcia przepustnicy

Objawów uszkodzenia czujnika położenia przepustnicy jest kilka:

  • szarpanie silnika i/lub jego nierówna praca
  • jednostka napędowa źle reaguje na dodawanie gazu
  • utrudnione uruchamianie silnika
  • większe zużycie paliwa

Przyczyny awarii czujnika położenia przepustnicy mogą być następujące:

  • niewłaściwa jakość styku na złączu wtykowym
  • zwarcia wewnętrzne spowodowane przez zanieczyszczenia (wilgoć, olej)
  • uszkodzenia mechaniczne czujnika TPS

Sklep iParts.pl oferuje czujniki przepustnicy w doskonałej relacji ceny do jakości. Wszystkie dostępne czujniki są fabrycznie nowe i posiadają gwarancję producenta. Zapewniamy fachową obsługę techniczną, najniższe ceny oraz natychmiastową realizację zamówienia.

Najpopularniejsi producenci

Czujnik przepustnicy MEAT & DORIA
Czujnik przepustnicy SIDAT
Czujnik przepustnicy HOFFER
Czujnik przepustnicy ERA
Czujnik przepustnicy BOSCH
Czujnik przepustnicy VEMO
Czujnik przepustnicy QUINTON HAZELL
Czujnik przepustnicy HERTH+BUSS JAKOPARTS
Czujnik przepustnicy LUCAS

FAQ

Co to jest czujnik przepustnicy?

To potencjometryczny czujnik położenia kątowego o charakterystyce liniowej. Ruch przepustnicy determinuje przesuwanie się ślizgaczy wirnika po ścieżkach oporowych, przez co wartość położenia przepustnicy jest przekształcana w sygnał napięciowy. Czujnik położenia przepustnicy mierzy i powiadamia sterownik silnika o kącie otwarcia przepustnicy. Taka informacja potrzebna jest do tego, by prawidłowo obliczyć dawkę wtrysku paliwa. Czujnik jest zamontowany bezpośrednio na przedłużeniu osi przepustnicy.

Czym charakteryzują się nowoczesne czujniki?

Na początku, gdy przepustnica otwierana była linką, układ ograniczał się do jednego potencjometru. Z biegiem lat, w celu zwiększenia niezawodności, stosowano dodatkowe styki, które miały za zadanie sygnalizować skrajne położenia - otwartej i zamkniętej przepustnicy. Nowoczesne czujniki przepustnicy są zintegrowane z jej elektrycznym napędem. Dzięki temu mechanizm odpowiada za otwarcie przepustnicy, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa jazdy. Dziś stosuje się zwielokrotniony czujnik w postaci dwóch potencjometrów, których sygnały są porównane przez sterownik. Zgromadzone dane są łatwiejsze do zweryfikowania, co umożliwia szybsze wykrycie usterki.

Jakie są objawy awarii czujnika przepustnicy?

Objawy mogą być dla nas mylące oraz niejednoznacznie wskazywać na uszkodzenie czujnika. Uszkodzona część objawia się zmianą obrotów, czy szarpnięciami podczas przyspieszania lub zmniejszania prędkości. Dzieje się tak, gdyż stopień otwarcia przepustnicy determinuje miarę dawkowanego paliwa. Podczas gdy czujnik przepustnicy generuje nieprawidłowe wskazania, ilość wtryskiwanego paliwa może być zbyt mała. Na skutek tego możemy zauważyć nierównomierną pracę silnika. Innymi objawami mogą być opóźniona reakcja na dodawanie gazu, problemy z uruchomieniem silnika, bądź zwiększone zużycie paliwa.

Czy da się ustawić czujnik położenia przepustnicy?

W wielu przypadkach samodzielnie możemy wyregulować czujnik położenia przepustnicy, jednak w zależności od modelu pojazdu możemy tego dokonać w diametralnie różny sposób. Niekiedy wystarczy po prostu pozostawić auto na wolnych obrotach, w innym wypadku możemy wyregulować czujnik przymykając przepustnicę kluczem imbusowym oraz zmierzyć napięcia na pinach sygnału i masy. W nowoczesnych pojazdach jedynym wyjściem może być wprowadzenie auta w tryb testu oraz użycie szczelinomierzy.

Ile kosztuje wymiana czujnika przepustnicy?

Naprawa czujnika przepustnicy nie jest skomplikowana, gdyż część polega wymianie na nową. W starszych pojazdach, gdzie czujnik położenia występuje osobno, koszt naprawy może wynieść zaledwie kilkadziesiąt złotych. Nowsze samochody mają z reguły zintegrowany moduł przepustnicy, dlatego jedynym wyjściem jest jego całościowa wymiana. Jest to wydatek rzędu kilkuset złotych. Jeżeli decydujemy się na samodzielną wymianę, dobrze jest mieć tester czujników i oscyloskop. W przeciwnym wypadku warto oddać pojazd do zakładu mechanicznego.