Ogólnoświatowej trosce o ekologię zawdzięczamy cały szereg dodatkowych rozwiązań, a nawet całych układów powszechnie stosowanych we współczesnych samochodach. Towarzyszące nam od dawna katalizatory, zawory EGR czy filtry DPF to tylko najpopularniejsze przykłady. Do kategorii tej należy zaliczyć również znacznie mniej znany system powietrza wtórnego – mniej znany, ale mnie mniej ważny. Dlaczego?
Z czego się składa i jak działa system powietrza wtórnego?
Na całe szczęście dla właścicieli aut oraz mechaników, system powietrza wtórnego nie jest układem skomplikowanym, za to z reguły łatwo dostępnym. Całość można szybko zlokalizować po uniesieniu maski pojazdu, ponieważ montuje się go w widocznym miejscu w komorze silnika.
Klasyczny system powietrza wtórnego, zwłaszcza w swojej starszej wersji, składa się z następujących elementów:
- filtr powietrza – część wspólna systemu powietrza wtórnego i układu dolotowego,
- pompa powietrza wtórnego – serce i największa część systemu,
- zawór zwrotny powietrza wtórnego – mylnie nazywany czasem zaworem EGR,
- elektryczny zawór przełączający – sterujący pracą zaworu wtórnego.
W niektórych systemach pompa powietrza może posiadać własny filtr (jeśli powietrze do układu zasysane jest bezpośrednio z komory silnika), a w nowszych rozwiązaniach zawór elektryczny przełączający zintegrowany jest z zaworem zwrotnym.
System powietrza wtórnego w samochodzie uruchamia się wraz z silnikiem. Pompa momentalnie zasysa dodatkową porcję powietrza, przesyła je przez zawór zwrotny i przewodami doprowadza do cylindra. Sam system działa jedynie przez krótki czas (zwykle jest to ok. 90 sekund) po czym się wyłącza. Dlaczego tak? W jakim celu doprowadza on dodatkową porcję powietrza do silnika?
W jakim celu system powietrza wtórnego montowany jest w samochodach?
Cel, dla którego powstał system powietrza wtórnego, jest tylko jeden – ekologia. Na czym polega jego zadanie?
Najtrudniejszym momentem dla każdego silnika jest start. To wówczas poddawany jest największym obciążeniom przy najsłabszej ochronie. Aby start ten ułatwić, jednostka sterująca zmienia nieco skład mieszanki paliwowej, dodając do niej więcej niż zwykle paliwa. Paliwo to jednak zwykle nie spala się całkowicie (m. in. z powodu mniejszej proporcji powietrza), a dodatkowo generuje spaliny o wyjątkowo toksycznym składzie. Co więcej, ze spalinami tymi nie jest w stanie poradzić sobie katalizator, który do prawidłowej pracy potrzebuje nagrzać się do temperatury co najmniej 300℃. Stąd właśnie to podczas uruchamiania silnika, każde auto wypuszcza do atmosfery największą chmurę szkodliwych związków. Większą, niż w jakiejkolwiek innej sytuacji. I właśnie w tym momencie na scenę wkracza system powietrza wtórnego.
Źródło: www.hella.com
System powietrza wtórnego uruchamia się wraz z silnikiem, zaciąga dodatkową porcję powietrza i dostarcza ja do układu wydechowego, ale na sam jego początek, czyli na wylocie z cylindra. Tam powietrze to ma wzmocnić proces spalania, sprawić, że resztki paliwa pod wpływem panującej tam wysokiej temperatury ulegną wypaleniu, a wyjątkowo szkodliwe substancje utlenieniu. To wzmocnienie procesu spalania w tymi miejscu generuje również wyraźnie wyższą temperaturę, która znacznie szybciej i sprawniej rozgrzewa katalizator, przyśpieszając moment, w którym osiągnie on swoją pełną sprawność. W ten sposób dzięki systemowi powietrza wtórnego z układy wydechowego wydostaje się wyraźnie mniej szkodliwych substancji, a dodatkowo do katalizatora nie trafia niespalone paliwo, co bywa przyczyną awarii tej właśnie części.
Jakie są najczęstsze przyczyny i objawy awarii systemu powietrza wtórnego?
Do najczęstszych przyczyn awarii systemu powietrza wtórnego zaliczamy:
- zawilgocenie lub wadliwe zasilanie pompy powodujące jej zatarcie,
- nieszczelność przewodów powietrznych,
- zatkanie się przewodów powietrznych prowadzące do awarii zaworów.
Objawy awarii systemu powietrza wtórnego są niezwykle trudne do wychwycenia, ponieważ należą do nich:
- wzrost emisji spalin w fazie rozruchu,
- wolniejsze nagrzewanie się silnika,
- wolne osiąganie temperatury roboczej przez katalizator.
Jeśli komputer pokładowy wykryje tego typu błędy, zapali się lamka kontrolna silnika, jednak ilość możliwych problemów, jakie może ona oznaczać, w żadnym razie nie ułatwia postawienia prawidłowej diagnozy.
Na co dzień podchodzę do motoryzacji w sposób współczesny, może nawet nowoczesny. Staram się łączyć praktykę z teorią, bo wiem, że warto wiedzieć nie tylko, jak coś działa, ale i czemu to w ogóle ma służyć. Pod kilkoma względami jestem jednak absolutnym tradycjonalistą. Tradycyjnie podkreślam znaczenie regularnych przeglądów i wymian części lub płynów eksploatacyjnych. I tłumaczę, że przeciętnego kierowcy nie stać na oszczędzanie w którymkolwiek z tyc...
