Poduszki powietrzne stosowane są w samochodach od połowy lat 70. Przez te blisko 50 lat z rozwiązania używanego wyłącznie w autach luksusowych, przekształciły się w niezwykle rozbudowany system obecny w każdym samochodzie osobowym. System ten jest nie tylko rozbudowany, ale i wyjątkowo wrażliwy, przez co należy się z nim obchodzić bardzo ostrożnie. Co jeszcze każdy z Was powinien wiedzieć o poduszkach powietrznych?

Z czego zbudowany jest system poduszek powietrznych? Jaką rolę pełnią jego poszczególne elementy?

W pierwszych systemach poduszek powietrznych występowała jedynie poduszka powietrzna kierowcy. Pod koniec lat 80. wprowadzono pierwszy raz poduszkę dla pasażera, co poważnie zwiększyło bezpieczeństwo jazdy samochodem. Od tego też momentu zaczęła się stopniowa rozbudowa systemu o dalsze jego warianty, w tym np. o poduszki boczne oraz tzw. kurtyny powietrzne. Obecnie cały, rozbudowany system poduszek powietrznych należy do obowiązkowego wyposażenia każdego samochodu, a jest to system zaskakująco wręcz skomplikowany. Co wchodzi w jego skład?

Sterownik sytemu poduszek powietrznych (SRS)

Ten element to mózg całego układu. Jego znaczenie łatwo rozpoznać chociażby po miejscu, w którym jest on montowany. Sterownik zwykle znajduje się w centralnymi punkcie pojazdu, gdzieś na tzw. tunelu środkowym (może być umieszczony pod deską rozdzielczą lub nawet na wysokości przednich foteli). Inżynierowie wybrali tunel środkowy właśnie dlatego, iż w razie nawet najpoważniejszego wypadku ta część auta chroniona jest najlepiej i najpóźniej ulega uszkodzeniu. Dopóki więc tunel środkowy nie zostanie poważnie uszkodzony, sterownik poduszek powietrznych będzie mógł poprawnie działać, a to oznacza, że będzie w stanie chronić życie Twoje i Twoich pasażerów. Za co odpowiada sterownik?

  • rozpoznaje wypadki,
  • analizuje sygnały docierające do niego z czujników rozmieszczonych w całym aucie,
  • zasila i wyzwala odpowiednie obwody zapłonowe,
  • czuwa nad sprawnością działania całego systemu (autodiagnostyka),
  • zapisuje w pamięci błędy lub usterki systemu,
  • informuje o awarii systemu poduszek powietrznych (zapala kontrolkę poduszek),

Co ciekawe, nowoczesne systemy poduszek powietrznych rozróżniają różne stopnie wypadków i w zależności od ich rozpoznania, uruchamiają odpowiednie, zapisane w pamięci sterowników procedury. Stopnie te zwykle obejmują 4 poziomy, od stopnia 0 do 3, czyli od wypadków lekkich, niewymagających aktywności poduszek powietrznych, po bardzo ciężkie, gdzie cały system „odpala z pełną mocą”, aktywując wszystkie możliwe zabezpieczenia.

Czujniki zderzenia

Te elementy mogą znajdować się zaraz przy sterowniku lub też jako urządzenia satelitarne być rozmieszczone z przodu oraz z boku pojazdu. Czujniki zderzenia to w rzeczywistości określenie dość ogólne stosowane dla całej sieci czujników wykrywających poszczególne siły towarzyszące wypadkom drogowym. Wśród nich znaleźć można m. in.:

  • czujniki przyśpieszenia,
  • czujniki ciśnienia (znajdujące się w drzwiach),
  • czujniki żyroskopowe (wykrywające np. dachowanie pojazdu).

Ważnym czujnikiem jest również czujnik bezpieczeństwa Safing, który chroni przed niechcianą aktywacją poduszki powietrznej.

Poduszki powietrzne

Standardowa poduszka powietrzna kierowcy, chroniąca jego głowę i klatkę piersiową od urazów powstających zwykle w skutek zderzenia (najczęściej czołowego), zbudowana jest w następujących elementów:

  • worek powietrzny (objętość ok. 67 l),
  • uchwyt worka,
  • generator,
  • osłona poduszki powietrznej (osłona kierownicy).

Mechanizm działania poduszki powietrznej w razie wypadku wygląda następująco: sterownik, po otrzymaniu od czujników informacji o wypadku, aktywuje generator, który zapala ładunek zapłonowy. Powstający na skutek spalania gaz wypełnia worek powietrzny, który wyskakuje zza osłony. A wszystko to w czasie nieco powyżej 30 milisekund. Odpalenie każdej innej poduszki powietrznej przebiega podobnie, choć ze względu na różne pojemności worków powietrznych czas ten może być dłuższy lub krótszy. Dla przykładu – poduszka powietrzna pasażera o pojemności aż 140 l odpalana jest w czasie ok. 35 milisekund.

Pozostałe podzespoły

Poza wymienionymi już elementami systemu poduszek powietrznych, w skład SRS wchodzą również:

  • sprężyna spiralna – łączy kolumnę kierownicy z kołem kierownicy;
  • układ rozpoznawania obciążenia foteli – zwykle są to specjalne maty czujnikowe znajdujące się w fotelu pasażera, a także (w nowych autach) w fotelu kierowcy oraz fotelach tylnych, informujące system o obecności lub braku pasażera na konkretnym miejscu;
  • okablowanie poduszek powietrznych;
  • napinacze pasów bezpieczeństwa;
  • ogranicznik siły naprężenia pasów bezpieczeństwa;
  • odłącznik akumulatora – chroni przed pożarem, do którego mogłoby dojść w skutek wypadku.

Na koniec ważna uwaga. Do wszelkich prac związanych z systemem poduszek bezpieczeństwa zawsze powinniście podchodzić z niezwykłą ostrożnością. Z elementami tego systemu musicie bardzo uważać, ponieważ od ich prawidłowego funkcjonowania zależy Wasze zdrowie i życie. Wszelkie prace diagnostyczne i kontrolne systemu poduszek powietrznych powinni przeprowadzać wyłącznie wyspecjalizowani w obsłudze systemów SRS fachowcy.