Prekursorem systemu wtrysku bezpośredniego o nazwie Common Rail był włoski Fiat. Z powodów finansowych technologię tę musiał wprawdzie oddać do opracowania niemieckiemu potentatowi, marce Bosch, jednak nadal to właśnie Włosi jako pierwsi stworzyli silniki Diesla z tym system. Czy silniki JTD oraz JTDM okazały się godną konkurencją dla niemieckich i japońskich turbo diesli?
Ogromna popularność silników JTD
Oznaczenie handlowe JTD jest w zasadzie skrótem nazwy uniJet Turbo Diesel, którą to nazwą opisano całą rodzinę włoskich silników wysokoprężnych z bezpośrednim wtryskiem paliwa. Cała gama nowoczesnych diesli Fiata zaczęła pojawiać się od roku 1997, czyli od chwili debiutu silnika 1.9 JTD. Tego typu jednostki napędowe z systemem Common Rail produkowane były na potrzeby różnych marek należących do koncernu Fiat i znaleźć je można również w poszczególnych modelach Alfa Romeo oraz Lancii. Co ciekawe, popularne włoskie „JTD-ki” trafiły również do samochodów produkowanych przez największych konkurentów Fiata, w tym do Opli oraz Saab’ów. W zależności od tego, jakie auto było w nie wyposażane, zmieniało się też oznaczenie omawianych silników. W modelach marek należących do Fiata (Fiat, Lancia, Alfa Romeo, Iveco) silniki te nosiły oryginalną nazwę JTD, z kolei w Oplu oznaczane są jako CDTi, w Saabie TiD lub TTiD, a w Suzuki DDiS.
JTDM, czyli JTD drugiej generacji
Druga generacja silników JTD nosi nazwę JTDM (multiJet Turbo Diesel) i od swojej poprzedniczki różni się większym ciśnieniem wtrysku paliwa, co możliwe było do osiągnięcia dzięki zastosowaniu ulepszonego systemu Common Rail (Common Rail II generacji). W palecie silników JTDM pojawiły się zarówno jednostki słabsze, 8-zaworowe, jak i mocniejsze, z szesnastozaworowymi głowicami, dwoma wałkami rozrządu i współpracujące z turbosprężarkami o zmiennej geometrii. Zwieńczeniem serii JTDM stały się silniki podwójnie doładowane, czyli TT Multijet, o mocy 180 lub 190 KM.
Wady i zalety włoskich turbo diesli
Cała rodzina silników JTD i JTDM obejmuje jednostki o różnym rozmiarze, od najmniejszego 1.3, poprzez 16-zaworowy 1.6, najbardziej znany i lubiany 1.9, aż po motory 2.0, 2.2, 2.4, a nawet 3.0.
Choć dla wielu fakt ten jest ciągle zaskoczeniem, włoskie silniki JTD i JTDM okazały się jednymi z najtwardszych diesli na rynku. Przez użytkowników cenione są bardzo wysoko za swoją bezawaryjność, zwłaszcza za odporność na poważne usterki. Mniejsze awarie, pojawiające się zwykle na skutek intensywnej eksploatacji lub niewłaściwej konserwacji, są łatwe i – co bardzo ważne – stosunkowo tanie w naprawie. Typowymi dla silników JTD/JTDM problemami są zatykające się i zacinające zawory EGR, usterki termostatu, przepływomierza czy regulatorów ciśnienia paliwa. Posiadacze aut z silnikami JTD/JTDM mogą mieć okazjonalnie również kłopoty z przetartymi przewodami intercoolera oraz z wtryskiwaczami. Turbosprężarka i koło dwumasowe, choć wyraźnie trwalsze niż u konkurencji, nadal wymagają regularnych przeglądów i właściwej konserwacji.
Na co dzień podchodzę do motoryzacji w sposób współczesny, może nawet nowoczesny. Staram się łączyć praktykę z teorią, bo wiem, że warto wiedzieć nie tylko, jak coś działa, ale i czemu to w ogóle ma służyć. Pod kilkoma względami jestem jednak absolutnym tradycjonalistą. Tradycyjnie podkreślam znaczenie regularnych przeglądów i wymian części lub płynów eksploatacyjnych. I tłumaczę, że przeciętnego kierowcy nie stać na oszczędzanie w którymkolwiek z tyc...
