Rotowanie opon, czyli jak zapobiegać nierównemu zużywaniu się ogumienia w samochodzie

Co się dzieje, jeśli obsługujący Was zakład wulkanizacyjny nie rotuje opon podczas każdej ich wymiany? Do jakich sytuacji może prowadzić podobne niedbalstwo? Dlaczego opony samochodowe zużywają się nierównomiernie i jak sami możecie temu zapobiegać?

Poruszany już przez nas temat zakładania lepszych opona na przednią lub tylną oś samochodu związany jest nierozerwalnie z naturalnym zjawiskiem zużywania się ogumienia. Do sytuacji, w której ktoś decyduje się na kupno i założenie w swoim aucie zaledwie dwóch nowych opon może dojść na skutek:

• uszkodzenia jednej z opon – jeśli uszkodzeniu uległa opona nieco już zużyta, wymiana jednej tylko sztuki na nową może mieć tragiczne konsekwencje, dlatego koniecznym jest wymiana „gum” przynajmniej na całej osi;
• oszczędności – zamiast wymieniać komplet czterech opon, wymieniamy tylko dwie najbardziej zużyte, co nie jest wprawdzie zalecane, ale cięgle się zdarza.

Jednak problem związany z jazdą na lepszych i gorszych oponach może być również konsekwencją naturalnego ścierania się ogumienia samochodowego połączonego z nieprawidłową eksploatacją i zaniedbaniami podczas sezonowej wymiany. W takiej sytuacji kierowca będzie jeździł całkowicie nieświadomie na dwóch lepszych i dwóch gorszych oponach, choć wszystkie cztery kupił i założył w tym samym momencie. Jak to możliwe? Dlaczego tak się dzieje i jak można temu zapobiec?

Dlaczego opony na dwóch różnych osiach samochodu zużywają się w innym tempie? Które opony ścierane są szybciej, a które wolniej?

Opona letnia DUNLOP Sport BlueResponse 205/55 R16 91H

To, że opony samochodowe w trakcie zwykłej eksploatacji ulegają stopniowemu ścieraniu się, dla nikogo zapewne nie jest niespodzianką. Jest to normalny proces, uwzględniony nawet w przepisach o ruchu drogowym, gdzie ustawodawca jasno określił wysokość bieżnika, poniżej której opona nie może być dłużej używana. Nie każdy jednak pamięta, że opony w samochodzie również w sposób naturalny ścierają się nieregularnie – jedne szybciej i mocniej, drugi wolniej. Od czego zależy stopień ich zużycia? Przede wszystkim od:

• umiejscowienia na przedniej lub tylnej osi – opony na przedniej osi zużywają się znacznie szybciej z uwagi na większy ciężar przedniej części auta oraz ze względu na hamowanie, które przenosi maksymalne obciążenie właśnie na koła przedniej osi;
• umiejscowienie na osi napędowej – jeśli jest to oś przednia (jak w większości nowoczesnych aut), tempo ścierania się opon zwiększa się dodatkowo. Jeśli oś pędna jest osią tylną, tempo ścierania się opon w samochodzie delikatnie się wyrównuje;
• rodzaju i jakości opon – tu znaczenie ma zarówno twardość mieszanki, rodzaj bieżnika, sezonowość opony, jak i jej marka (producent).

Wszystko to razem prowadzi do sytuacji, kiedy to opony na tylnej osi mogą mieć bieżnik o wysokości 6 mm, a opony na osi przedniej zaledwie 3-4 mm. Co bywa efektem podobnego zjawiska?

Jakie mogą być konsekwencje jazdy na nierównomiernie zużytych oponach? Do jakich zdarzeń na drodze dochodzi w wyniku takiej sytuacji?

Opona letnia BRIDGESTONE Turanza T005 185/65 R15 88T

W naszym poradniku „Lepsze opony na przód czy na tył samochodu? Kto jaki wariant ustawienia powinien wybierać i dlaczego? Od czego wybór ten zależy?” omówiliśmy już zagrożenia związane z jazdą na oponach różnej jakości. Pamiętajcie, że jakość opony zależy również od stopnia jej zużycia, dlatego rozpatrując zagrożenia związane z jazdą na oponach o różnej wysokości bieżnika (innej na przedniej i tylnej osi), możecie śmiało przyjąć, że efekty będą dokładnie te same, czyli:

• problemy z trakcją,
• kłopoty z zapanowaniem nad samochodem,
• problemy z ruszaniem i hamowaniem,
• aquaplaning;
• poślizgi nadsterowne i podsterowne.

Z całej tej listy najgroźniejszymi są takie zjawiska, jak właśnie aquaplaning oraz nadsterowność i podsterowność. Zwłaszcza poślizg nadsterowny może być tragiczny w skutkach, gdyż nie dość, że jest szczególnie trudny do opanowania, to na dodatek wystawia kierowcę i jego pasażerów na wyjątkowo niebezpieczne zderzenie boczne.

W jaki sposób można zapobiegać nierównomiernemu zużywaniu się opon samochodowych? O czym należy pamiętać podczas każdej ich wymiany?

Opona letnia DĘBICA Presto HP 195/65 R15 91H

Najprostszym, ale też jednocześnie najskuteczniejszym sposobem zapobiegania nierównomiernemu zużywaniu się opon w samochodzie jest ich regularne rotowanie. Regularne, bowiem przeprowadzane w ściśle określonym interwale czasowym, którego długość zależy m.in. od:

• stylu jazdy kierowcy,
• pokonywanych tras;
• rodzaju i masy samochodu;
• rodzaju i jakości używanych opon.

Ogólne wskazówki mówią o tym, że rotowanie opon powinno mieć miejsce przynajmniej co 10-15 tys. przejechanych kilometrów. Kierowcy jeżdżący stale na oponach sezonowych mają więc o tyle łatwiej, że przy każdorazowej wymianie opon z zimowych na letnie i z letnich na zimowe, mają okazję wykonać taką właśnie rotację. Oni, albo też obsługujący ich zakład wulkanizacyjny. O ile bowiem robicie to sami, sami też macie nad tym pełną kontrolę i Wy sami dbacie o to, aby opony za każdy razem zostały prawidłowo zrotowane. Pamiętajcie jednak, że oddając wymianę opon dowolnemu warsztatowi, powinniście się zawsze upewnić, czy taką rotację również wykonał i czy zrobił to zgodnie ze sztuką. O tym, jak podobna rotacja wyglądać powinna i dlaczego obowiązują w niej takie a nie inne zasady, przeczytacie w jednym z naszych kolejnych poradników.