Dlaczego sprzęgło hałasuje? Co może być przyczyną głośnej pracy sprzęgła i w jaki sposób należy w takich przypadkach postępować?

Są takie momenty w życiu każdego kierowcy czy mechanika, kiedy niezbędne staje się założenie śmiesznej czapki w stylu Sherlocka Holmesa i przyjęcie roli prawdziwego detektywa. Konieczność taka pojawia się m. in. wówczas, kiedy sprzęgło w samochodzie zaczyna podejrzanie hałasować. Jeśli coś takiego pojawiło się również w Waszym aucie, załóżcie na głowę ten zabawy, kraciasty kapelusik, nabijcie dobrze fajkę i przygotujcie się na kawałek dobrej, detektywistyczne roboty, ponieważ przyczyn głośnej pracy sprzęgła może być naprawdę sporo.

Z jakich powodów sprzęgło w samochodzie zaczyna wydawać podejrzane, głośne dźwięki?

Za głośną pracę sprzęgła zwykło uważać się praktycznie wszystko, co generuje dobrze słyszalne i często trudne do zidentyfikowania hałasy dobiegające z okolic skrzyni biegów. Zwykle hałasy te powiązać można w dość oczywisty sposób ze sprzęgłem, ponieważ pojawiają się lub milkną w zależności od jego pracy. Hałasami tymi mogą być:

• dzwonienie,
• stukanie,
• grzechotanie,
• głuchy łomot,
• gwizdy,
• wycie,

a także cała paleta podejrzanych dźwięków o różnym natężeniu i częstotliwości występowania. Jeśli coś podobnego zacznie pojawiać się regularnie w Waszym aucie, powinniście jak najszybciej zająć się diagnozą całego układu i rozpoznaniem źródła hałasu. A źródeł tych może być naprawdę sporo. Co może być przyczyną głośnej pracy sprzęgła?

1. Skrajne zużycie tłumika drgań skrętnych – do tak poważnego zużycia tego elementu sprzęgła dochodzi zwykle na skutek częstej jazdy na niskich obrotach, ekstremalnie nieregularnej pracy silnika (zwykle w skutek jakiejś awarii) lub wysokiego stopnia zużycia przegubów w układzie napędowym. Zużycie tłumika drgań skrętnych prowadzi do przeciążenia wielu komponentów i słyszalnego dla kierowcy hałasu.
2. Zdarcie osłony tłumika drgań skrętnych – przyczyną tego zjawiska bywa cały szereg usterek typowo mechanicznych, w tym niewycentrowanie dzwonu sprzęgła i kołnierza obudowy wału korbowego czy brak łożyska pilotującego. Zdarcie osłon tłumika drgań sprawia, ze luźne sprężyny zaczynają pocierać o sąsiadujące z nimi elementy, czemu towarzyszy charakterystyczne dzwonienie. Usterka tego typu zwykle skutkuje również problemami z rozłączaniem sprzęgła.
3. Uszkodzenie wysprzęglika sprzęgła – pod wpływem nadmiernego zużycia sprzęgła na wewnętrznym pierścieniu wysprzęglika mogą zacząć tworzyć się rowki, które prowadzą do powstawania tzw. ruchów względnych. Ruchy te sprawiają, że sprzęgło zaczyna się rozgrzewać i hałasować. Uszkodzenie tego typu prowadzi również do utraty smaru, a przez to do znacznego skrócenia żywotności łożyska.
4. Niewłaściwy profil piasty – przyczyn tego zjawiska należy upatrywać w kilku różnych usterkach mechanicznych, najważniejszy jednak pozostaje sam skutek, którym jest utrata połączenia pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów. We wczesnym stadium awaria tego typu daje efekty w postaci hałasów oraz problemów z rozłączeniem sprzęgła.
5. Zerwania sprężyn amortyzacyjnych – to kolejna awaria mogąca mieć całą masę przyczyn i której ostatecznym skutkiem będzie utrata połączenia pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów. Tak jak w poprzednim przypadku, jej wczesne stadium daje efekty w postaci hałasów oraz problemów z rozłączaniem sprzęgła.

Ale na tym wcale nie koniec możliwych przyczyn głośnej pracy sprzęgła. Co jeszcze może być przyczyną hałasów tego podzespołu?

• Awaria wielowypustu piasty,
• Nieprawidłowe zamocowanie sprzęgła lub użycie niewłaściwych części,
• Wszelkie błędy popełnione podczas montażu sprzęgła.

Ostatecznie należy również pamiętać o tym, iż hałas wcale nie musi być winą sprzęgła, ale wydobywać się z sąsiadującej z nim skrzyni biegów.

Jak należy radzić sobie z hałasującym sprzęgłem?

Stara prawda mówi, że w zdecydowanej większości przypadków hałasujące sprzęgło to sprzęgło do wymiany. I to wymiany całkowitej. Nie może tu wchodzić w grę jedynie wymiana samej tarczy, docisku czy łożyska. Jeśli bowiem choć jeden z tych elementów uległ zużyciu czy uszkodzeniu, z pewnością odbiło się to również na pozostałych i kwestią czasu jest, kiedy i one odmówią posłuszeństwa. Wymiana kompletu głośnego sprzęgła jest więc rozwiązaniem najrozsądniejszym zarówno ze względów mechanicznych, jak i ekonomicznych.