Wiek opony to jedna z jej ważniejszych cech, na którą uwagę zwracają dokonujący zakupu kierowcy, przeprowadzający przegląd specjaliści, a także zatrzymujący auto do kontroli policjanci. Dlaczego wiek opony jest tak ważny? I jak możecie sami ten wiek sprawdzić?

O tym, że wiek opony ma spore znaczenie, słyszał chyba każdy kierowca, choć nie każdy jest w stanie wyjaśnić dokładnie, czemu warto zwracać uwagę na datę produkcji ogumienia samochodowego. Nie każdy też wie, gdzie informację o wieku opony można znaleźć i w jaki sposób prawidłowo ją odczytywać. A ponieważ wiedza ta przydaje się każdemu zmotoryzowanemu, przygotowaliśmy dla Was na ten temat krótki poradnik. A więc, jak to jest z tym wiekiem opon samochodowych?

Gdzie szukać oznaczeń daty produkcji opony i jak należy je odczytywać?

Zacznijmy od początku, czyli od tego, gdzie szukać oznaczeń wskazujących na wiek opony oraz od sposobu, w jaki należy je odczytywać. Oznaczenia te umieszczane są zawsze po zewnętrznej części opony (mają być widoczne dla kierowcy i osoby kontrolującej stan samochodu), przy czym w większości przypadków jest to wyłącznie część zewnętrza – po stronie wewnętrznej oznaczeń wieku opony nie znajdziecie.

Samo oznaczenie składa się obecnie z 4 cyfr (do 2001 roku składało się z 3 cyfr) poprzedzonych przez skrót DOT (skrót z ang. Department of Transport). Aby więc zlokalizować oznaczenie wieku opony, szukajcie na jej zewnętrznej stronie ciągu 4 cyfr (bez jakichkolwiek liter) znajdujących się tuż za wybitym na oponie skrótem DOT. Może być tak, że na oponie data jej produkcji znajduje się tuż za skrótem DOT lub też pomiędzy DOT a datą produkcji znajdzie się jeszcze jakieś inne oznaczenie producenta, np. DVA 5. Zwykle sama data produkcji jest zaznaczona dodatkowo przez eliptyczne wgłębienie, jednak i to nie stawowi reguły. Może być również tak, że na Waszych oponach nie znajdziecie w ogóle skrótu DOT, a jedynie samo oznaczenie daty. W niektórych oponach marki Dębica data produkcji znajduje się np. zaraz za oznaczeniem JDTR.

A jak to oznaczenie daty należy odczytywać? Przykładowe oznaczenie 1116 należy odczytywać jako:

  • 11 – jedenasty tydzień roku, w jakim wyprodukowano daną oponę,
  • 16 – rok 2016.

Mając więc na swojej oponie wybite oznaczenie daty 1116, odczytujecie je, jako informację o tym, iż ta właśnie opona powstała w 11 tygodniu 2016 roku, czyli pomiędzy 29 lutego a 6 marca.

Dlaczego wiek opony ma znaczenie? Jak długo można użytkować tę samą oponę?

A po co w ogóle jest nam potrzebna informacja o wieku opony? Otóż, opony należą do tych elementów samochodu, które podlegają równolegle zużyciu na skutek zwykłej eksploatacji oraz na skutek upływu czasu, jaki minął od dnia ich wyprodukowania. Podobnie rzecz ma się np. z paskami rozrządu czy olejami silnikowymi. Dlatego też już na etapie kupna powinniście sprawdzić, kiedy wyprodukowane zostały wybrane przez Was opony i od razu w myślach przeliczyć sobie, jak długo będę mogły być jeszcze używane.

No właśnie, to jak, w takim razie, wygląda sprawa z czasem przydatności do użycia przeciętnej opony samochodowej? W którym momencie taka opona, nawet jeśli nie była wcześniej nigdy używana, jest już zwyczajni za stara, przeterminowana?

Problemy z ustaleniem przydatności do użycia przeciętnej opony wynikają z dwóch czynników wpływających na ostateczny wynik, czyli:

  • ze sposobu przechowywania opon – nieprawidłowe przechowywanie opon znacząco przyśpiesza efekt ich starzenia się, a prawidłowe wydłuża ich termin przydatności do użycia;
  • nieliniowej utraty właściwości – opona nie starzeje się tak, że np. każdego roku traci 5% ze swojej wyjściowej efektywności. Pierwsze objawy starzenia mogą pojawić się dopiero po przekroczeniu pewnej granicznej wartości.

Jak powinniście to wszystko rozumieć? Otóż, jak podkreślają eksperci, w życiu każdej opony mamy do czynienia z 3 datami granicznymi, wyznaczającymi poszczególne etapy w jej „życiu”. Datami tymi są:

  • data produkcji – tę odczytujecie w sposób, jaki opisaliśmy wyżej;
  • próg 5 lat od daty produkcji – do tego momentu dobrze przechowywana opona nie ma prawa wykazywać żadnych oznak starzenia się, po nim zaś należy regularnie (najlepiej raz w roku) kontrolować jej stan;
  • próg 10 lat od daty produkcji – próg ten jest przyjęty za datę graniczną bezpiecznego użytkowania opony, bez względu na to, w jaki sposób była (i czy w ogóle była) eksploatowana. 10-letnia opona, nawet w doskonałym stanie, nadaje się już do wymiany.

Co wpływa na faktyczny wiek opon. Jakiego ogumienia samochodowego lepiej nie kupować?

Data produkcji opony to jedno, a jej wiek faktyczny to coś zupełnie innego. Dla opony, która nigdy nie była używana, wszystko zależy od warunków, w jakich spędziła czas od momentu opuszczenia fabryki. Testy przeprowadzane z laboratoryjną precyzją pokazują, że prawidłowo przechowywana opona przez pierwsze lata „leżakowania” absolutnie nic nie traci ze swoich właściwości. Takie opony, oferowane przez dużych, renomowanych dostawców, możecie kupować w ciemno. Inaczej rzecz ma się z dostawcami operującymi na małą skalę i przechowującymi opony w warunkach absolutnie do tego nieprzystosowanych. Opona składowana na słońcu, wilgoci, w towarzystwie agresywnej chemii, starzeje się w sposób gwałtowny, przy czym stopień jej dezintegracji może pozostać na zewnątrz niewidoczny dla kupującego. Takich opon wystrzegajcie się jak ognia. Ich zakup bowiem to nie tylko wyrzucanie pieniędzy w błoto, ale i igranie z własnym bezpieczeństwem.