Zużyty olej silnikowy często stanowi problem, z którym nie wiadomo, co zrobić. Prawo zakazuje traktować go, jak zwykłe odpady, nie oferując jednocześnie zbyt wielu sposobów na pozbycie się go. Jakie możliwości ma więc każdy przeciętny kierowca? W jaki sposób można pozbyć się przepracowanego oleju samochodowego i dlaczego warto poświęcić na to nieco energii?

Dlaczego nie wolno wylewać przepracowanego oleju silnikowego? Co sprawia, że jest dla nas tak niebezpieczny?

Od lat mówi się głośno o tym, że zużyty olej silnikowy to produkt o wysokiej szkodliwości dla środowiska, czyli dla nas samych. W świetle obowiązujących w Polsce przepisów, przepracowany olej samochodowy zaliczany jest do odpadów niebezpiecznych, wymagających szczególnej ostrożności i odpowiedniej procedury utylizacji. Szkodliwość ta wynika bezpośrednio z jego składu chemicznego – zarówno pierwotnego (typowego dla nowych olejów), jak i będącego już efektem zużycia (procesów, jakim jest poddawany w czasie eksploatacji). Do jakich zmian w oleju silnikowym dochodzi podczas cyklu jego pracy?

  • Piroliza węglowodorów – proces powstawania wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych o silnie rakotwórczym działaniu. Dochodzi do niego na skutek zwykłego spalania paliwa w silniku i ogrzewania krążącego w nim oleju do bardzo wysokich temperatur.
  • Przemiany w obrębie dodatków uszlachetniających – związki, z których dodatki te są zbudowane, na skutek zużywania się zmieniają swoją strukturę, przekształcając się w substancje proste (węglan wapnia, magnezu czy baru) oraz substancje złożone (siarczki, tiofosforany, tlenki metalu).
  • Przenikanie do oleju związków metali z elementów silnika – związki metali np. z łożysk ślizgowych przenikają do oleju, a wraz z nim (jeśli ten zostanie wylany lub rozlany na ziemię), do gleby i wód gruntowych.

Chyba najbardziej poruszającą i jednocześnie najprostszą do zrozumienia dla wszystkich informacją opisującą szkodliwość przepracowanego oleju silnikowego jest ta, która dotyczy jego wpływu na wodę. Wyobraźcie sobie, że 1 kg zużytego oleju silnikowego wystarczy do skażenia 5 mln litrów wody w taki sposób, aby ta całkowicie nie nadawała się do spożycia. Biorąc pod uwagę fakt, iż nadal ok. 40% całego oleju, jaki trafia na polski rynek, pozostaje niezagospodarowana (niezutylizowana lub nieprzetworzona), mamy do czynienia z całymi tonami niebezpiecznej substancji mogącej wywołać prawdziwą klęskę ekologiczną w naszym kraju.

W jaki sposób przepracowany olej samochodowy może być ponownie wykorzystany? Czy jego rerafinacja jest opłacalna?

Wzrost świadomości kierowców odnośnie do zagrożeń, jakie generuje przepracowany olej silnikowy, z całą pewnością przyczynia się do tego, iż coraz częściej dbamy o jego prawidłową utylizację. Do tego dochodzi również fakt, iż coraz częściej i głośniej mówi się o tym, że zużyty olej samochodowy to nie tylko niebezpieczny odpad, ale i bardzo wydajne źródło energii oraz wartościowy surowiec do rerafinacji (ponownego przerobienia). W jaki sposób może zostać ponownie wykorzystany?

  • Rerafinacja przepracowanego oleju silnikowego – jest to proces wytwarzania bezowego oleju poprzez regenerację oleju zużytego. Metoda ta jest bardzo opłacalna ze względu na zmniejszenie zużycia energii niezbędnej do wytworzenia 1 kg oleju bazowego (wytworzenie 1 kg oleju bazowego z ropy naftowej pochłania o 30% więcej energii niż z wytworzenie go z oleju zużytego) oraz ze względu na poważne zmniejszenie zużycia samej ropy naftowej (z 1 tony ropy naftowej otrzymywanych jest 150 kg olejów bazowych, a z 1 tony przepracowanego oleju można uzyskać 600 kg tak samo wartościowych baz olejowych).
  • Spalanie zużytego oleju w specjalnych kotłach grzewczych – istnieją specjalne kotły zasilane zużytym olejem silnikowym, które można wykorzystywać do ogrzewania dużych obiektów, np. hal warsztatowych, garaży itp.

Uwaga! Jeśli sami jesteście zainteresowanie możliwością wykorzystywania przepracowanego oleju silnikowego jako paliwa do pieców, musicie pamiętać, iż muszą to być specjalne, certyfikowane kotły, nie zaś domowe samoróbki.

Co należy zrobić ze zużytym olejem silnikowym? Kto zajmuje się jego przetwarzaniem lub utylizacją?

Jeśli wymieniacie olej w ASO lub w warsztacie samochodowym, cała odpowiedzialność za utylizację zużytego oleju przechodzi na te podmioty. Jeśli jednak wolicie samodzielnie wybrać i zakupić nowy olej samochodowy w iParts.pl (bo tak jest taniej i macie pewność, co do jego jakości), możecie pozbyć się zużytego oleju m. in. na te dwa proste sposoby:

  • możecie oddać go w zaprzyjaźnionym warsztacie samochodowym lub, jeśli zlecacie wymianę mechanikowi, porozumieć się z nim w kwestii utylizacji tego odpadu;
  • możecie również każdą ilość zużytego oleju silnikowego oddać do lokalnego PSZOK-u, czyli Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów.

Od Was już zależy, które rozwiązanie wybierzecie. Pamiętajcie jednak, aby zrobić to w sposób prawidłowy. Nie tyle ze względy na przepisy, ile z uwagi na nasze wspólne dobro.